Memenin sarkması (ptosis/ ptoz / pitoz) gebelik, süt verme, yaşlanma, aşırı ve hızlı kilo değişimleri gibi nedenlerle ortaya çıkan ve meme ile göğüs kafesi arasındaki asıcı bağların gevşemesi sonucu ortaya çıkan tablodur.
Memede sarkma, temelde iki önemli faktör üzerinden değerlendirilir. Bunlardan ilki meme başının meme altındaki katlantıya göre konumudur.
Görsel Notu: Meme sarkması, meme başının meme altı katlantıya göre konumu dikkate alınarak değerlendirilir.
Sarkık olmayan memede meme başı seviyesi meme altı katlantısının biraz yukarısındadır.İkinci faktörümüz ise memenin en alttaki sınırının meme altı katlantısı seviyesinde ya da daha yukarıda oluşudur. Bu seviyenin altında olduğunda eğer meme başı normal seviyelerinde ise yalancı sarkmadan bahsedilir (glandüler ptoz ya da psödoptoz).
Meme başının meme dokusu ile beraber sarktığı durumlarda genelde meme hacmi de büyüktür. Bunun istisnalarından biri tüberöz meme (tübüler meme, tüp meme, köpek memesi) olarak adlandırılan ve meme taban çağının dar, meme altı katlantının yukarıda olduğu ve meme başının aşağıya sarktığı deformitedir. Tüberöz meme ile ilgili lütfen ilgili blog yazısını takip ediniz.
Görsel Notu: Tüberöz meme, toplumda sıkça görülebilen meme başı ve areolanın genişlediği, meme altı katlantının normalden yularıda yerleştiği ve meme dokusunun dar bir çap içerisinde sıkıştığı deformitedir.
Meme dikleştirme ameliyatı, memenin aşağıdan yukarıya doğru olan eksenindeki düzeltmeler dışında meme toparlama ameliyatı diye de tanımlandığışekliyle memenin daha diri görünmesini de sağlar. Bu amaçla kişinin kendi dokusu yeterli ise meme dikleştirme ameliyatı genellikle yeterlidir. Sarkmayla beraber yeterince meme dokusu yoksa silikon protez ile de desteklemek gerekir (implant mastopeksi).
Meme dikleştirme ameliyatlarından önce yapılması gereken uygulama meme muayenesi ve asgari meme taramalarıdır.
Meme dikleştirme ameliyatları, meme dokusunda yer değişikliği yaratır.Öncesinde meme dokusunda herhangi bir noktada bulunan kist ya da kitleler bu ameliyatla yer değiştirebilir. O nedenle herhangi bir kitlenin eskiden de olduğunu ve boyutlarını ameliyat sonrasında da kontrol edebilmek adına tüm hastalarıma detaylı meme muayenesi yaparak sonrasında meme ultrasonu ve eğer 40 yaşüzeri ise mamografi öneriyorum. Meme kanseri sıklığı son yıllarda belirgin bir artış yakalarken meme kanseri tanısındaki ilerlemeler bu kanseri artık korkulacak bir hastalık olmaktan neredeyse çıkarmıştır. Memenin tüm estetik ameliyatlarında plastik cerrahi uzmanı meme dokusu ile direk temas halindedir ve şüpheli bir dokuya rastladığında oradan bir parça alarak tahlile gönderme şansı vardır. Bu şekilde kanser tanısı koyduğum hastalarım olmuştur. Bu hastalarda plan değişikliğine giderek kanser dokusu çıkarılırken eş zamanlı meme onarımı ya da memenin yeniden yapımını gerçekleştirebilmekteyiz.
Meme dikleştirme ameliyatı genel anestezi altında yapılır, seçilen tekniğe göre ameliyat 1-2,5 saat arasında sürebilir.
Meme dikleştirme ameliyatında temel hedeflerimiz meme sarkmasının tanımına uygun olarak, meme başı ve areola dokusunun yukarı taşınması, memenin eldeki dokular ya da bununla beraber silikon protez kullanarak daha dolgun hale getirilmesi ve meme derisindeki fazlalığın giderilmesidir. Yapılacak ameliyatta sarkmanın evresine göre cerrahi planlama değişecektir.Örneğin memenin hafif sarkması, sadece areola dokusu etrafında dairesel bir cilt ve meme dokusu çıkarımı yapmak suretiyle giderilebilir. Buna periareolar mastopeksi denir.
Görsel Notu: Periareoler mastopeksi denilen ve meme etrafındaki kahverengi bölgenin (areola) sınırında iz bırakan yöntem
Meme dokusu hacmi yeterli değilse silikon protezle desteklemek de gerekebilir.Memede orta derecede sarkması olanlardaareola dokusu etrafındaki çıkarıma ek olarak meme dokusunda dikine bir kesi uygulanarak da alt kutuptan üçgen şeklinde bir doku çıkarılması gerekir. Bu durumda memede kalacak olan iz lolipop tarzında meme başı etrafında halka şeklinde ve aşağıya doğru dikine olan bir izdir. Buna vertikal mastopeksi denmektedir.
Görsel Notu: Dik izli meme dikleştirme (vertikal skar mastopeksi), memede lolipop şeklinde bir iz bırakır.
Memenin ileri derecedeki sarkmalarında ise bir kısım hastada alt kutuptan sadece dikine çıkarım yapmak yeterli olmayabilir. Buna ek olarak meme tabanında yatay eksende de memeyi toparlamak gerekir ve kalacak iz ters T harfi şekline dönüşebilir.
Görsel Notu: Bazı memelerde yatay eksende toplama sağlamak üzere iz ters T harfi şeklinde olmalıdır.
Meme dikleştirme ameliyatı, sarkmanın derecesine göre tercih edilen tekniğe bağımlı olarak 1-3 hafta arasında değişen bir iyileşme süresine sahiptir.
Meme dikleştirme ameliyatının sonunda eğer doku çıkarımı yapılmış ve hatta silikon protez de yerleştirilmiş ise ameliyatın sonuna doğru meme dokusu içine yerleştirilen ve içeride birikebilecek kirli kanı toplayan drenler yer alacaktır. Bu drenler genelde ertesi sabah çekilir.
Görsel Notu: Ameliyat sonunda memeden dren adı verilen hortum çıkacaktır.
Sadece hafif sarkmada olduğu gibi yüzeysel çıkarım yapılan hastalarda iyileşme süresi daha hızlı olmaktadır. Bu hastalarda genellikle dren kullanmıyorum.
Meme dikleştirme ameliyatından sonraki süreçte memeyi ilgilendiren diğer ameliytlarda olduğu gibi memenizin iyileşmesine zaman tanımalısınız. Bu da geçirdiğiniz ameliyatın derinliğine göre 1-4 hafta arasında değişecektir. Buna rağmen sadece areola ve meme başının yukarı alındığı meme dikleştirme ameliyatı yaptığım hastalarda bile 15 günlük istirahati kesinlikle öneriyorum. Bu süreçte mümkünse göğüs kaslarına yüklenecek aktivitelerden kaçınınız (tenis, yüzme, barfiks, elektrik süpürgesi kullanma gibi).
Meme dikleştirme ameliyatından sonra alınması gereken dikişleriniz olmaz. Ameliyatın ertesi günü duş alabilirsiniz, eğer ameliyat sonrası ağrı kontrolü sağlanabiliyor ve dreniniz yoksa ameliyat akşamı taburcu edilebilirsiniz.
Tüm gövde ameliyatlarından sonra olduğu gibi hastayı erken hareketlendirmek önemlidir. Mümkünse kendinizi rahat hissettiğiniz ilk saatlerde ayağa kaldırıp dolaşmanızı istiyorum. Bu durum kanın bacaklarda göllenerek pıhtılaşma eğilimi yaratmasını engellemeye yöneliktir.
Meme ve göğüs kafesini ilgilendiren ağrılar 15 güne kadar azalarak yavaşça kaybolur. Yara izleri zamanla kırmızı pembeden cilt rengine doğru dönecektir. O süreç içerisinde yara izi bakım önerilerim olacaktır. Bunlardan en önemlisi yaklaşık 1 yıl süreyle güneş kremi ile korunmadır.
Meme dikleştirme ameliyatından sonra yeni bir gebelik düşünüyorsanız bunu ameliyattan sonra en az bir yıl ertelemenizi öneririm.
Meme dikleştirme ameliyatına dair sıkça gelen sorular arasında ameliyattan sonra süt verme işlevinin etkilenip etkilenmeyeceği şeklinde. Meme başının altında yer alan süt kanallarına müdahale etmediğimiz için süt verme işlevi etkilenmemektedir. Aynışekilde hastalarımdan “süt verme döneminden sonra ameliyat olmak için ne kadar beklemeliyim?” sorusunu da sıkça duymaktayım. Emzirme döneminin bitiminde meme bezinde hormonların da çekilmesi ile bir gerileme beklenir. Süt kanalları içinde kalıntı süt kalabilir. Bunun büyük kısmı vücut tarafından emilirken küçük bir kısmı kanal içinde kalarak süt kisti oluşturabilir. Süt kanallatının gerileyerek sütün emilme süreci 1- 1,5 yıla kadar devam etmektedir. Meme dikleştirme ameliyatını emzirme dönemi bitiminden en erken 1 yıl sonra önermekteyim.