Plastik cerrahide en ince cerrahi tekniklerin ve aletlerin kullanıldığı alt branş olan mikrocerrahi, neredeyse saç telinden ince dikişlerle damar ve sinirlerin dikildiği, vücutta bir yerden bir yere uzak doku nakilleri yapıldığı ya da kopan uzuvların tekrar yerine dikildiği bir sahadır.

Mikrocerrahide bu tür ince işlerin gerçekleştirilebilmesi için uzun bir deneyim süreci ve özel cerrahi aletler gerekmektedir. Yine büyütücü bir mikroskop ya da lup adı verilen gözlükler yardımıyla dokudaki ince ayrıntıların görülmesi sağlanır.

Görsel Notu: Plastik cerrahi asistanı simülatörde mikrocerrahi eğitimi alıyor.

Oldukça eski dönemlerde damar ve sinir onarımları denenmiş olmakla birlikte 1900’lerin başıyla beraber gerçek anlamda mikrocerrahi ameliyatları yapılır hale gelmiştir.

Mikrocerrahi ameliyatları sırasında normal ameliyatlarda kullanılanlarıdan farklı olarak yapılan tüm işlemlerde çok ince ve hassas aletler kullanılanılır. Ameliyat sahasını büyütmek amacıyla ameliyat mikroskopu denilen cihazlar ya da bunların seyyar tipi olan lup (loupe) isimli büyütücü gözlükler ile bakılır. Mikrocerrahi öğrenimi emek ve zaman ister ve belli bir öğrenme eğrisi vardır. Plastik cerrahi uzmanlarının çoğu bugün mikrocerrahi eğitimlerini alarak kliniklerinden mezun olmaktadırlar.

Görsel Notu: Bir damar simülatöründe saç telinden ince dikişlerle yapılan bir damar onarım çalışması

Mikrocerrahi, plastik cerrahinin en önemli alt branşlarından biridir. Plastik cerrahi, bir çok kapatılamayan yarayı, mikrocerrahi yöntem kullanarak damarlarıyla beraber çeşitli uzak dokuları taşımak suretiyle kapatır. Bu tür bir doku taşıma işlemi, doğuştan, travma ya da kanser cerrahisi nedeniyle doku eksiklikleri olan hastalarda işlev ve estetiğin sağlanması açısından hayati önem taşır. Yine mikrocerrahi, plastik cerrahide diğer bir alt branş olan el cerrahisinin de önemli bir yardımcısıdır.

Mikrocerrahi tıbbın geneli düşünüldüğünde başlıca şu sorunların tedavisinde kullanılmaktadır:

1. El ve üst ekstremite yaralanmalarında ve uzuv kopmalarında damar ve sinir onarımları
2. Vücutta kanser ameliyatları veya travma (iş ya da trafik kazaları gibi) sonucu ortaya çıkan açık yaraların kapatılmasında yaraya uzak bir alandan damarıyla beraber flep adı verilen serbest bir dokunun taşınması
3. Kanser nedeniyle memesi alınmış hastada yeniden meme oluşturulması için gövdeden hazırlanan dokuların kanlanmasının sağlanması
4. Gözdeki katarakt ameliyatları
5. Bel fıtığı tedavisinde yapılan ameliyatlar
6. Ürolojide varikosel ameliyatlarının daha ince damarlar üzerinde yapılması
7. Kafatası içindeki damar anevrizmalarının ameliyatla tedavisi

Mikrocerrahi, damarlarda uygulandığında tamamen risksiz bir ameliyat değildir. Hastanın daha önceden olan metabolik ve dahili hastalıkları (diyabet, hipertansiyon gibi) kanın pıhtılaşma eğilimini artırarak damar onarım bölgesinde tıkanmaya neden olabilir. Bu durum özellikle parmak ve el kopmaları ya da vücutta damarları ile beraber hazırlanan serbest dokuların transferinde tekrar ameliyathanede damar onarımının yenilenmesini gerektirebilir. Buna rağmen doku kayıpları görülebilir.

Görsel Notu: Ameliyatlarda kullanılan biyomikroskop.

Bugün aslında estetik plastik cerrahide uygulanan saç ekimi ameliyatı da mikrocerrahi tekniklerinin bir sonucu olarak görülebilir. Saç ekiminde kıl yamaları alındıktan sonra mikroskop altında ayrıştırılarak tekli ikili üçlü yamalar şeklinde hazırlanır ve saçsız olan alıcı sahaya ekim gerçekleştirilir. Bunların hepsi oldukça ince işlemlerdir ve büyütme sistemleri bu süreçte de kullanılır. Bu konuda detaylı bilgi almak için lütfen saç restorasyonu sayfasını inceleyiniz.